„Skarby natury – ptaki w mieście”
Fotografie na stronie: Ireneusz Oleksik
Mewa śmieszka
Program objął trzy zadania; przygotowanie:
– projektu informatora
– projektu tablic
– prezentacji multimedialnej
Dlaczego taki projekt?
- Spadek liczebności większości gatunków spotykanych w miastach (np. jerzyk nawet do 80%).
- Brak dobrej praktyki przy ochronie ptaków w budynkach mieszkalnych. Brak rozwiązań architektonicznych, które pozwoliłyby na nieinwazyjne gnieżdżenie się ptaków w budynkach za pomocą niskonakładowych środków.
- Popularyzacja i budowa nowych miejsc do gniazdowania w przypadku nowo powstających budynków i osiedli mieszkaniowych (na elewacjach budynków).
- Ptaki w mieście są pożyteczne w zwalczaniu i ograniczeniu liczebności uciążliwych owadów (much, komarów, meszek itd.).
- Ptaki w mieście działają kojąco (w przeciwnym razie nasze osiedla staną się ciche).
- Ptaki umożliwiają najbardziej bezpośredni kontakt człowieka z naturą w mieście. Towarzyszyły nam od zawsze. Współcześnie wymagają naszej ochrony i świadomości zagrożeń, które można skutecznie minimalizować.
- Ochrona przyrody i różnorodności biologicznej w najbliższym sąsiedztwie człowieka.
- Wzrost zainteresowania ptakami w społeczeństwie (m.in. akcje dokarmiania ptaków zimą). Warto pomyśleć przy tej okazji o skutecznej ochronie gatunków i ich miejsc lęgowych w miastach w porozumieniu z firmami budowlanymi, architektami, administratorami osiedli i decydentami.
- Niska świadomość ekologiczna społeczeństwa. Konieczne są inicjatywy oddolne na rzecz ochrony przyrody, ochrony ptaków.
Ptaki można obserwować wszędzie, także w mieście, gdzie można je oglądać w najbliższym otoczeniu człowieka. Trudno sobie wyobrazić życie w mieście, bez śpiewu ptaków; warto docenić ich pożyteczną rolę w zwalczaniu uciążliwych owadów i szkodników. Jednak ptaki żyjące w sąsiedztwie ludzi coraz częściej przegrywają z nowymi zagrożeniami i przeobrażeniami (np. popularną termoizolacją budynków, czy zamykaniem szczelin). Spada liczebność popularnych dotychczas gatunków, wróbli, mazurków, szpaków, oknówek i jerzyków –do niedawna typowych dla krajobrazu miasta. Coraz większy jest problem gnieżdżenia się ptaków w miastach, a to właśnie budynki stanowią 80% siedlisk lęgowych na terenach zurbanizowanych. Co więcej, w mieście coraz częściej pojawiają się ptaki dotychczas nie spotykane, jak na przykład sowa pójdźka, pomurnik czy pustułka. Warto zadbać o ich skuteczną ochronę za pomocą stosunkowo niskonakładowych środków. Istnieje szansa, żeby powstrzymać spadek liczebności ptaków w mieście, ale wymaga to ochrony miejsc lęgowych, rozwiązań architektonicznych uwzględniających potrzeby ptaków oraz świadomości ekologicznej mieszkańców. W przeciwnym razie nasze osiedla staną się niepokojąco ciche…
Dofinansowanie z dotacji umożliwiło profesjonalne opracowanie zadania pod nazwą: ”Skarby natury – Ptaki w mieście”. Wydatna była również duża pomoc wolontarystyczna. Profesjonalne opracowanie polegało na zespołowych efektach pracy doświadczonych ornitologów z zamiłowania oraz pedagogów, przy konsultacji eksperckiej dr ornitologa z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt – Polskiej Akademii Nauk ( PAN) w Krakowie.
Dofinansowanie wpłynęło także na możliwość zatrudnienia profesjonalnego grafika, dzięki czemu opracowanie informatora, tablic oraz prezentacji uzyskały piękny kształt plastyczny. Bez wątpienia spowoduje to większe zainteresowanie odbiorców tą tematyką.
Opracowane materiały posłużą dla sukcesywnych szkoleń oraz przekazywania informacji
na temat „Ptaków w mieście” również do różnych grup społecznych.
Sądzimy, że opracowanie to może być pilotażem dla podobnych opracowań w innych miastach , uwzględniając warunki lokalne.
Kaczki krzyżówki, fot. Ireneusz Oleksik